Ulusal ve uluslararası programlara başvuru süreçlerinde ve başvuru aşamasından sonraki kabul/red süreçlerinde Teknoloji ve Proje Destek Birimi üniversitenin proje veri tabanının oluşturabilmesi ve denetimlerde herhangi bir problem yaşanmaması adına projelerin kabul veya red olduğu bilgisinin Teknoloji ve Proje Destek Birimine mail yolu ile (tpdb@iku.edu.tr) iletilmesi önem arz etmektedir.
Proje önerisi ne ölçüde mevcut bilim veya teknolojideki eksiklikleri ve/veya problem(ler)i ortaya koymakta; bu eksikliklerin giderilmesi veya problemlerin çözümüne yönelik özgün, yaratıcı ve yenilikçi öneriler sunmakta; ilgili bilim veya teknoloji alan(lar)ına kavramsal, kuramsal veya metodolojik olarak özgün katkılarda bulunmaktadır?
2- YÖNTEM
Projede uygulanacak yöntem ve araştırma teknikleri ilgili literatüre atıf yapılarak ne ölçüde belirgin ve doğru olarak açıklanmış ve öngörülen amaçlara ve hedeflere ulaşmaya ne kadar uygundur?
3- PROJE YÖNETİMİ
Yönetim Düzeni (İş paketleri, görev dağılımı ve süreleri), Başarı Ölçütleri ve Risk Yönetimi
Projede öngörülen iş-zaman planlaması, iş paketleri, her bir iş paketinin önem derecesi ve başarı ölçütleri ne düzeyde uygulanabilir, ölçülebilir ve izlenebilirdir?
Proje ekibinin(birden fazla disiplinin yer aldığı projelerde ekiplerin) işbirliği ve koordinasyonu iş paketleri dikkate alınarak ne kadar gerçekçi ve uygulanabilir şekilde planlanmıştır?
Projenin başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek riskler ve bu risklerle karşılaşıldığında alınması öngörülen tedbirler (B Planı) ne ölçüde gerçekçi ve uygulanabilirdir?
Proje Ekibi
Proje ekibi, projenin kapsadığı faaliyet ve disiplin(ler) dikkate alındığında nitelik ve nicelik yönünden ne ölçüde yeterli ve uygundur; iş ve görev dağılımı, kişilerin yetkinlikleri ve iş paketleri dikkate alınarak ne ölçüde doğru planlanmıştır?
Proje ekibinde yer alan yurt dışı araştırmacı (varsa), ülkemizdeki araştırmacıların yetkinliğinin yetersiz kaldığı konularda proje çalışmalarına katkı sağlayacak nitelikte midir? Yurt dışı araştırmacının yurt içindeki çalışma programının süresi ve sıklığı gerçekçi midir?
Araştırma Olanakları
Projenin yürütüleceği kuruluş(lar) projenin yürütülmesi için gerekli altyapı ve ekipmana (laboratuvar, araç, makine-teçhizat vb.) ne ölçüde sahiptir?
4- YAYGIN ETKİ
Mevcut haliyle projeden bilimsel/akademik, ekonomik/ticari/sosyal, araştırmacı yetiştirilmesi, yeni projeler oluşturulması gibi çıktı ve sonuçların elde edilebilme potansiyeli ne düzeydedir?
Projede elde edilmesi öngörülen çıktı ve sonuçların toplumsal sorunları çözme, ticarileştirilme, ilgili alanda ülkenin yurt dışına bağımlılığını azaltma ve/veya rekabet gücünü arttırma potansiyeli ne düzeydedir?
Proje sürecinde elde edilecek çıktıların ve ulaşılacak sonuçların ilgili paydaşlar ve potansiyel kullanıcılara ulaştırılması ve yayılmasına yönelik öngörülen faaliyetler ne ölçüde uygun ve yeterlidir?
Tanımlanan gerekçe; destek programının amacına uygun mudur? Öncelik verilen aşağıda belirtilen hususları içermekte midir?
· Yürütülmekte olan diğer bir Ar-Ge projesinde ortaya çıkan tamamlayıcı ve acil bir gereksinimin giderilmesi,
· Doktora tezinin yürütülmesi esnasında oluşan gereksinimin giderilmesi (Doktora tezinin desteklendiği başka bir kaynak olması durumunda bu desteğin tamamlayıcı rolü belirtilir),
· Planlanan başka bir Ar-Ge projesinin ön çalışmasının gerçekleştirilebilmesi.
2- ÖNEMİ VE ÖZGÜN DEĞERİ
Proje konusunun önemi, literatürdeki nitel veya nicel verilerle desteklenerek ayrıntılı bir şekilde açıklanmış mıdır?
Proje önerisinin özgünlüğü; bilimsel niteliği, farklılığı ve yeniliği, alandaki hangi eksiği nasıl gidereceği veya hangi soruna nasıl bir çözüm getireceği, ilgili bilim ve teknoloji alanlarına kavramsal, kuramsal veya metodolojik olarak ne gibi özgün katkılarda bulunacağı yeterince açıklanmış mıdır?
3- AMAÇ VE HEDEFLERİ
Proje önerisinin araştırma sorusu veya hipotezi verilmiş midir? Amacı ve hedefi açık, ölçülebilir, gerçekçi ve proje süresince ulaşılabilir nitelikte olacak şekilde tanımlanmış mıdır?
4- YÖNTEM
Projede uygulanacak yöntem ve araştırma teknikleri (veri toplama araçları ve analiz yöntemleri dahil) ilgili literatüre atıf yapılarak açıklanmış mıdır? Sunulan yöntem(ler) öngörülen amaçlara ve hedeflere ulaşmaya ne kadar uygundur? Yöntem bölümü; araştırmanın tasarımını, bağımlı ve bağımsız değişkenleri ile istatistiksel yöntemlerini kapsayacak şekilde açık ve tutarlı bir şekilde sunulmuş mudur?
5- PROJE YÖNETİMİ
a. Yönetim Düzeni:
İş-zaman çizelgesinde belirtilen; iş paketleri ve hedefleri, her bir iş paketinin kim(ler) tarafından ve hangi sürede gerçekleştirileceği proje amaç ve hedeflerine ulaşmak için uygun mudur?
Proje ekibi, projenin kapsadığı faaliyet ve disiplin(ler) dikkate alındığında nitelik ve nicelik yönünden ne ölçüde yeterli ve uygundur? Görev dağılımı ve iş paketleri ile kişilerin yetkinlikleri uyumlu mudur?
Başarı ölçütleri ne düzeyde ölçülebilir ve izlenebilirdir?
b. Risk Yönetimi:
Projenin başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek risklerle karşılaşıldığında projenin başarıyla yürütülmesini sağlamak için alınacak tedbirler (B Planı) ilgili iş paketleri belirtilerek verilmiş midir?
6- YAYGIN ETKİ
Projeden beklenen yaygın etkilerin neler olabileceği net olarak belirtilmiş midir? İfade edilen yaygın etkiye ulaşılabilme potansiyeli ne düzeydedir?
Proje önerisinin ulusal kazanım açısından önemi ayrıntılı olarak vurgulanmış mıdır? Ülkemizde ihtiyaç duyulan, teknolojik dışa bağımlılığımızı azaltacak veya ülkemizin rekabet gücünü artıracak ulusal kazanımların (ürün/süreç/yöntem/model) neler olabileceği hakkında yeterince bilgi verilmiş midir?
2- AMAÇ VE HEDEFLER:
Proje önerisinin amacı ve hedefleri açık, ölçülebilir, gerçekçi ve proje süresince ulaşılabilir nitelikte olacak şekilde tanımlanmış mıdır?
3- YENİLİKÇİ YÖNÜ:
a. Patent/Faydalı Model/Tescil Taraması:
Proje konusu ile ilgili ulusal/uluslararası patent/faydalı model/tescil taramaları yapılarak proje konusuyla olan farklılıkları ve benzerlikleri açıklanmış mıdır?
b. Yenilikçi Yönü:
Hedeflenen proje çıktısının yenilikçi yönü, pazar ve sektördeki benzerlerine göre öngörülen farklılıklarının, avantajlarının ve üstünlüklerinin neler olacağı yeterince açıklanmış mıdır?
c. Ticarileşme Potansiyeli:
Proje çıktısının ticarileşme potansiyeli ne düzeydedir? Hedeflenen pazarın gereksinimi, büyüklüğü, kısa ve uzun vadede pazarda oluşturması beklenen değişim yeterli düzeyde açıklanmış mıdır?
4- YÖNTEM
Projede uygulanacak yöntem ve araştırma teknikleri (veri toplama araçları ve analiz yöntemleri dahil) ilgili literatüre atıf yapılarak açıklanmış mıdır? Sunulan yöntem(ler) öngörülen amaçlara ve hedeflere ulaşmaya ne kadar uygundur? Yöntem bölümü; araştırmanın tasarımını, bağımlı ve bağımsız değişkenleri ile istatistiksel yöntemlerini kapsayacak şekilde açık ve tutarlı bir şekilde sunulmuş mudur?
5- PROJE YÖNETİMİ
a. Yönetim Düzeni:
İş-zaman çizelgesinde belirtilen; iş paketleri ve hedefleri, her bir iş paketinin kim(ler) tarafından ve hangi sürede gerçekleştirileceği proje amaç ve hedeflerine ulaşmak için uygun mudur?
Proje ekibi, projenin kapsadığı faaliyet ve disiplin(ler) dikkate alındığında nitelik ve nicelik yönünden ne ölçüde yeterli ve uygundur? Görev dağılımı ve iş paketleri ile kişilerin yetkinlikleri uyumlu mudur?
Başarı ölçütleri ne düzeyde ölçülebilir ve izlenebilirdir?
b. Risk Yönetimi:
Projenin başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek risklerle karşılaşıldığında projenin başarıyla yürütülmesini sağlamak için alınacak tedbirler (B Planı) ilgili iş paketleri belirtilerek verilmiş midir?
c. Araştırma Olanakları:
Projenin yürütüleceği kurum(lar), projenin yürütülmesi için gerekli altyapı ve ekipmana ne ölçüde sahiptir?
6- YAYGIN ETKİ
Projeden beklenen yaygın etkilerin neler olabileceği net olarak belirtilmiş midir? İfade edilen yaygın etkiye ulaşılabilme potansiyeli ne düzeydedir? Projeden beklenen çıktıların ticarileştirilmesi amacı ile sanayi işbirliğinin sağlanmasına yönelik gerçekçi bir yol haritası planlanmış mıdır?
Proje önerisinin yürütücünün kariyer gelişimine yapacağı katkılar ve yürütücüye katacağı yeni yetenekler veya disiplinlerarası çalışma yetkinliği kazandırma potansiyeli yeterli midir?
2- ÖZGÜN DEĞER:
a. Konunun Önemi, Projenin Özgün Değeri ve Araştırma Sorusu veya Hipotezi:
Proje konusunun önemi, kapsamı ve sınırları literatürdeki nitel veya nicel verilerle desteklenerek açıklanmış mıdır?
Proje önerisinin özgünlüğü; bilimsel kalitesi, farklılığı ve yeniliği, hangi eksiği nasıl gidereceği veya hangi soruna nasıl bir çözüm getireceği, ilgili bilim ve teknoloji alanlarına kavramsal, kuramsal veya metodolojik olarak ne gibi özgün katkılarda bulunacağı yeterince açıklanmış mıdır?
Proje önerisinin araştırma sorusu veya hipotezi açık bir şekilde verilmiş midir?
b. Amaç ve Hedefler:
Amacı ve hedefi açık, ölçülebilir, gerçekçi ve proje süresince ulaşılabilir nitelikte olacak şekilde tanımlanmış mıdır?
3- YÖNTEM
Projede uygulanacak yöntem ve araştırma teknikleri (veri toplama araçları ve analiz yöntemleri dahil) ilgili literatüre atıf yapılarak açıklanmış mıdır? Sunulan yöntem(ler) öngörülen amaçlara ve hedeflere ulaşmaya ne kadar uygundur? Yöntem bölümü; araştırmanın tasarımını, bağımlı ve bağımsız değişkenleri ile istatistiksel yöntemlerini kapsayacak şekilde açık ve tutarlı bir şekilde sunulmuş mudur?
4- PROJE YÖNETİMİ
a. Yönetim Düzeni:
İş-zaman çizelgesinde belirtilen; iş paketleri ve hedefleri, her bir iş paketinin kim(ler) tarafından ve hangi sürede gerçekleştirileceği proje amaç ve hedeflerine ulaşmak için uygun mudur?
Proje ekibi, projenin kapsadığı faaliyet ve disiplin(ler) dikkate alındığında nitelik ve nicelik yönünden ne ölçüde yeterli ve uygundur? Görev dağılımı ve iş paketleri ile kişilerin yetkinlikleri uyumlu mudur?
Başarı ölçütleri ne düzeyde ölçülebilir ve izlenebilirdir?
b. Risk Yönetimi:
Projenin başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek risklerle karşılaşıldığında projenin başarıyla yürütülmesini sağlamak için alınacak tedbirler (B Planı) ilgili iş paketleri belirtilerek verilmiş midir?
c. Araştırma Olanakları:
Projenin yürütüleceği kurum(lar), projenin yürütülmesi için gerekli altyapı ve ekipmana ne ölçüde sahiptir?
5- YAYGIN ETKİ
Projeden beklenen yaygın etkilerin neler olabileceği net olarak belirtilmiş midir? İfade edilen yaygın etkiye ulaşılabilme potansiyeli ne düzeydedir?
Tablo 1. Proje Türlerine Göre Kullanılan Değerlendirme Kriterleri | |||||
Proje Türleri | |||||
Kriter No | 1001 (Araştırma) , COST | 1002 (Hızlı Destek) | 3501 (Kariyer) | 1005 (Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler) | İkili İşbirliği Programı |
Kriter1 | Özgün Değer | Projenin Gerekçesi | Kariyer Geliştirme Potansiyeli | Ulusal Kazanım | Bilimsel İşbirliği |
Kriter2 | Yöntem | Önemi ve Özgün Değeri | Özgün Değer | Amaç ve Hedefler | Özgün Değer |
Kriter3 | Proje Yönetimi | Amaç ve Hedefler | Yöntem | Yenilikçi Yönü | Yöntem |
Kriter4 | Yaygın Etki | Yöntem | Proje Yönetimi | Yöntem | Proje Yönetimi |
Kriter5 | Proje Yönetimi | Yaygın Etki | Proje Yönetimi | Yaygın Etki | |
Kriter6 | Yaygın Etki | Yaygın Etki |
Tablo 2. Projelerin Değerlendirilmesinde Kullanılan Puanların Seviye Adı ve Açıklamaları | ||
Seviye Adı | Puan Değeri | Seviye Açıklaması |
İyi | 6 | Proje önerisi ilgili kriteri tüm boyutlarıyla karşılamaktadır. Eksiklik yok denecek kadar azdır. |
5 | Proje önerisi ilgili kriteri iyi derecede karşılamaktadır. Önerinin kabul edilebilir seviyede eksiklikleri bulunmaktadır. | |
Geliştirilebilir | 4 | Proje önerisi ilgili kriteri genel hatlarıyla karşılamakla birlikte, önerinin iyileştirme ve geliştirmeye açık noktaları bulunmaktadır. |
3 | Proje önerisi, ilgili kriteri orta derecede karşılamaktadır. Öneride iyileştirilmesi ve geliştirilmesi gereken önemli hususlar bulunmaktadır. | |
Yetersiz | 2 | Proje önerisi ilgili kriteri yeterli derecede karşılamamaktadır. Öneride önemli eksiklikler bulunmaktadır. |
1 | Proje önerisi ilgili kriteri karşılamamaktadır. Proje önerisinde ciddi eksiklikler/zayıflıklar söz konusudur. |